Lineclose ico Created with Sketch.

Testament ustny przez e-komunikator

Problem

W przypadku śmierci osób zamieszkujących przez całe swoje dorosłe życie w Stanach Zjednoczonych Ameryki istotne znaczenie ma jurysdykcja Sądu, który ma być właściwy dla sprawy spadkowej. Tacy spadkodawcy niejednokrotnie są obywatelami polskimi i utrzymują stały kontakt z Polską. Co więcej, w skład masy spadku wchodzą nierzadko nieruchomości położone w Polsce. Z takim przypadkiem zgłosili się spadkobiercy po zmarłym wujku, który wyprowadził się do Stanów Zjednoczonych Ameryki w latach 50. Nie założył tam rodziny. W Polsce miał przyjaciół i rodzinę, ale z rodziną nie utrzymywał relacji. Czuł się całe życie bardziej Polakiem. Nie zdecydował się na powrót ze względów zdrowotnych. W momencie nagłego pogorszenia się stanu zdrowia w czasie rozmowy z przyjaciółmi za pośrednictwem programu umożliwiającego porozumiewanie na odległość złożył swoje oświadczenie, z którego wynikało, że chce przekazać cały swój majątek swojej siostrzenicy. Oświadczenie zostało złożone przy osobach obcych zarówno dla spadkodawcy jak i spadkobiercy. Problemem w przedmiotowej sprawie okazało się to czy można takie oświadczenie potraktować jako testament ustny.

Rozwiązanie

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zakreślony wyżej stan faktyczny nie sprowadza się wyłącznie do odpowiedzi na pytanie czy można sporządzić testament ustny przez e-komunikator. Pytań jest znacznie więcej. Otóż, w przypadku śmierci Polaków mieszkających na stałe w Stanach Zjednoczonych Ameryki należy po pierwsze zbadać jurysdykcję. Do jurysdykcji krajowej należą sprawy spadkowe, jeżeli spadkodawca w chwili śmierci był obywatelem polskim lub miał miejsce zamieszkania bądź miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej. Do jurysdykcji krajowej należą również sprawy spadkowe, jeżeli majątek spadkowy albo jego znaczna część znajduje się w Polsce. Jeśli natomiast chodzi o nieruchomości położone w Polsce wchodzące w skład spadku, jurysdykcja ta jest wyłączna, co oznacza, że tylko Sąd w Polsce może procedować sprawę spadkową. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w tej sprawie. Drugie zagadnienie to kwestia testamentu ustnego. Taka forma testamentu jest dopuszczalna jeśli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Dla ważności testamentu ustnego istotna jest również ilość świadków. Spadkodawca powinien oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Treść testamentu ustnego może być stwierdzona w ten sposób, że jeden ze świadków albo osoba trzecia spisze oświadczenie spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia, z podaniem miejsca i daty oświadczenia oraz miejsca i daty sporządzenia pisma, a pismo to podpiszą spadkodawca i dwaj świadkowie albo wszyscy świadkowie. W wypadku gdy treść testamentu ustnego nie została w powyższy sposób stwierdzona, można ją w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku stwierdzić przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem. Jeżeli przesłuchanie jednego ze świadków nie jest możliwe lub napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd może poprzestać na zgodnych zeznaniach dwóch świadków. W przedmiotowej sprawie nie było wątpliwości, że oświadczenie ustne złożone w obecności czterech osób stanowiło ostatnią wolę spadkodawcy. Nie było również wątpliwości kto jest wskazanym spadkobiercą i jaka była ostatnia wola spadkodawcy.

ARROW Created with Sketch. Wróć do listy
Kontakt